Jak się zmotywować do działania? Motywacja -16 potrzeb.

Odkryj swoje wewnętrzne motywatory!

Nie masz motywacji do działania? Ciągle dopada Cię prokrastynacja? Narzekasz, bo nie potrafisz się zmobilizować? Według profesora Stevena Reiss’a  motywację mamy cały czas, tylko wypływa ona z różnych potrzeb. To oznacza, że motywacja u każdego jest inna, zależy od naszych wartości i pragnień.

16 potrzeb – Poznaj wewnętrzne mechanizmy motywacji.

Steven Reiss – autor książki „16 pragnień”, psycholog kliniczny i wykładowca na Uniwersytecie Stanowym Ohio, zdefiniował 16 obszarów, w których zawarta jest motywacja człowieka. Nazwał je motywatorami. Występują w różnym natężeniu i zależą od wpływu otoczenia, genów, a także osobistych doświadczeń.

To przypomina trochę sytuację, jakby w naszej świadomości funkcjonowało 16 pragnień – mniejszych albo większych. I to właśnie ich rozmiar przesądza o tym, że w pewnych sytuacjach z łatwością realizujemy cele, a w innych nie potrafimy się zmusić do działania.

Ćwierć wieku temu prof. Steven Reiss zajął się badaniem ludzkiej motywacji. Po 5 latach badań powstało narzędzie do badania motywacji. To Motivation Profile, czyli swoisty test złożony z ponad 120 pytań, a w zasadzie zdań do których trzeba się odnieść.

Przejdźmy teraz do analizy 16 potrzeb, które napędzają nasze działania, wraz z krótkim opisem każdej z nich.

1. Władza – Motywuje do osiągnięć, przywództwa i wywierania wpływu.

   • Ludzie napędzani motywacją władzy dążą do osiągnięcia pozycji przywódczych, by móc wpłynąć na decyzje i nadzorować swoje otoczenie. Uważają, że kontrola nad ludźmi i zasobami przynosi im korzyści i daje poczucie sukcesu. Są gotowi poświęcać czas i energię, by zdobyć władzę i utrzymać ją w swoich rękach. Motywacja władzy może mieć pozytywny wpływ, gdy osoba zna swoje cele i działa w sposób odpowiedzialny. Jednakże, kiedy jej działania są egoistyczne i chciwe, jej motywacja może spowodować szkody i negatywny wpływ na innych. 

2. Niezależność – Popycha do dążenia do samodzielności i autonomii. 

   • Wspiera wyzwolenie się od ograniczeń wynikających z zależności finansowej, emocjonalnej czy psychicznej. Krystalizuje pragnienie niezależności myśli, działań i decyzji.Motywuje do osiągania sukcesów i kształtowania własnego życia zgodnie ze swoimi potrzebami i wartościami.
     Zapewnia poczucie wolności i kontroli nad własnym życiem, co przekłada się na większą satysfakcję i zadowolenie z życia.

3. Ciekawość – Pobudza chęć zdobywania wiedzy i dążenia do prawdy.

   • Motywator ciekawości to jedna z najważniejszych sił napędowych, która pobudza nas do odkrywania i poznawania świata. To właśnie dzięki ciekawości przeżywamy wiele niezapomnianych doświadczeń, które pobudzają naszą wyobraźnię, rozwijają intelektualnie i dają wiele satysfakcji. Ciekawość pomaga również w rozwiązywaniu problemów oraz poszerzaniu horyzontów, co pozwala nam stać się lepszymi ludźmi i rozwijać nasze umiejętności. Dlatego warto posługiwać się tym motywem, aby motywować siebie i innych do ciągłego rozwoju i poszukiwania nowych możliwości. 

4. Uznanie – Wymaga akceptacji i docenienia. 

   • Motywator uznania jest jednym z najważniejszych, ponieważ ludzie potrzebują poczucia, że ich wkład i wysiłek są widoczne i cenione. Uznanie można wyrazić poprzez komplementy, nagrody, podziękowania, pochwały lub nawet poprzez zwykłe podzielenie się z kimś swoimi pozytywnymi opiniami na jego temat. Wsparcie psychiczne, pozytywna reakcja na wykonywaną pracę, zainteresowanie stresem i wspieranie mocnych stron są fundamentalnymi elementami motywowania pracowników i zwiększenia ich motywacji. Drobna uwaga, a także konsekwentne pozytywne podejście do innych ludzi może zmobilizować i mieć pozytywny wpływ na ich osiągnięcia w dłuższej perspektywie. 

5. Porządek – Sprzyja potrzebie organizacji i struktury. 

   • Umożliwia lepsze zarządzanie czasem i zasobami.
     Pomaga utrzymać spokojny umysł i uniknąć stresu. Zwiększa wydajność i skuteczność w wykonywaniu zadań.
     Zapobiega chaotycznemu podejściu, które może prowadzić do błędów. Daje poczucie kontroli nad sytuacją, co zwiększa zaangażowanie i motywację. Pomaga zrealizować cele w sposób skuteczny i efektywny. 

6. Gromadzenie – Zachęca do zbierania i przechowywania rzeczy. 

   • Motywator Gromadzenia może mieć różne powody i sposoby działania. Osoby, które preferują ten motywator, często lubią mieć wokół siebie wiele przedmiotów, które mają dla nich wartość emocjonalną, sentymentalną lub związane są z ich zainteresowaniami. Mogą to być np. kolekcje: książek, płyt, filmów, pamiątek z podróży, kapsli od butelek czy innych obiektów.
     Gromadzenie może być również spowodowane lękiem przed utratą lub potrzebą posiadania pewnych przedmiotów na wypadek, gdyby kiedyś ich potrzebowano. Oczywiście, gromadzenie ma swoje plusy i minusy – z jednej strony może być źródłem radości, a z drugiej kosztem przestrzeni życiowej, porządku i wydatków. Dlatego ważne jest, aby motywator Gromadzenie był ułożony w sposób rozsądny i umiarkowany, który nie zaburza codziennego funkcjonowania i nie powoduje kłopotów finansowych. 

7. Honor – Wartościuje lojalność wobec zasad i ma duże poczucie obowiązku. 

   • Motywator Honoru to jedna z najpotężniejszych sił, która skłania osoby do zachowania honoru i godności w swoim postępowaniu. Osoby, które zawsze postępują zgodnie z zasadami, kierują się tym motywem, który polega na szanowaniu innych ludzi, troszczeniu się o innych i wykonywaniu swoich obowiązków zgodnie z etyką zawodową i społeczną.
     Lojalność i uczciwość są kluczowymi wartościami stawianymi przez motywator Honoru. Dlatego osoby, które cenią sobie honor, zawsze zachowują się w sposób, który jest zgodny z ich wewnętrznymi wartościami. Wybierają odpowiednie decyzje, niezależnie od tego, czy są one korzystne dla nich samych, czy nie.
     Motywator Honoru sprzyja również kształtowaniu charakteru i pozytywnych cech, takich jak szacunek, uczciwość, lojalność, oddanie, odpowiedzialność i skrupulatność. Te wartości są esencjonalne dla osiągnięcia dużej satysfakcji w życiu osobistym i zawodowym.
     Osoby, które cenią sobie motywator Honoru, wiodą szczęśliwe i wypełnione życie, z powodu zyskanych szacunku i zaufania innych ludzi. Mają one również mocne poczucie stabliności emocjonalnej i ducha walki, co pozwala im na przezwyciężanie trudności w życiu i realizacji swoich celów i marzeń. 

8. Idealizm – Angażuje się w sprawy społeczne i działania pro bono. 

   • Wyznaje zasadę, że każdy ma wpływ na otaczający go świat i powinien działać na rzecz dobra wspólnego. Motywuje się ideą sprawiedliwości społecznej i równości szans dla wszystkich. Jego działania są napędzane przekonaniem, że każdy może przyczynić się do pozytywnych zmian w społeczeństwie, niezależnie od swojego statusu czy pochodzenia. Jego inspiracją są ludzie, którzy dzięki swojemu działaniu i poświęceniu zmienili świat na lepsze. 

9. Kontakty społeczne – Wymaga częstych kontaktów z innymi ludźmi. 

   • Ludzie są istotami społecznymi i potrzebują interakcji z innymi, aby czuć się dobrze i zaspokajać swoje potrzeby emocjonalne. Kontakt z innymi ludźmi może prowadzić do pozytywnych interakcji, a także wpłynąć na nasze samopoczucie i zdrowie psychiczne. Motywacja do nawiązywania kontaktów społecznych może być również kierowana przez potrzebę rozwoju osobistego i zdobywania nowych doświadczeń. Przyjaźnie, relacje zawodowe i kontakt z rodziną są ważnymi źródłami wsparcia i pomagają nam rozwijać konkretne umiejętności. 

10. Rodzina – Koncentruje się na trosce o najbliższych. 

    • Chce zapewnić swoim bliskim najlepsze życie i zrobić wszystko, aby ich potrzeby zostały zaspokojone. Rodzina jest dla niego najważniejsza i stara się ją pielęgnować poprzez regularną komunikację i spędzanie czasu razem. Motywacją do podejmowania działań jest dla niego chęć zapewnienia lepszej przyszłości swoim najbliższym. Czuje się odpowiedzialny za ich szczęście i bezpieczeństwo, co daje mu siłę do działania i pokonywania wszelkich trudności.

11. Status – Dąży do przywilejów i dostępu do elit.  

    • Jego celem jest osiągnięcie pozycji lidera w swojej branży lub dziedzinie. Często podejmuje działania, które mają na celu zdobywanie uznania, awansu, większych wynagrodzeń lub władzy. Motywuje go dążenie do osiągnięć i prestiżu społecznego. Chce być rozpoznawany i szanowany przez innych, co mobilizuje go do ciężkiej pracy i doskonalenia swoich umiejętności. 

12. Rewanż – Pobudza rywalizację i potrzebę wyrównywania rachunków. 

    • Osoby z motywacją rewanżu zawsze dążą do przewagi i dominacji nad innymi ludźmi. Widzą wszystkie sytuacje jako potencjalne wyzwania do pokonania i chcą udowodnić swoje umiejętności i siłę, szczególnie wobec tych, którzy wcześniej ich zranili lub zawiedli. Właśnie dlatego motywator rewanżu często wynika z wcześniejszych doświadczeń związanych z porażką, odrzuceniem lub krzywdą. Ten motywator może pomóc ludziom w uzyskaniu pozytywnych wyników, ale jeśli jest źródłem jedynie złości czy poczucia zemsty, może prowadzić do negatywnych konsekwencji i problemów. 

13. Piękno – Docenia estetykę i doznania zmysłowe. 

    • Dla motywatora Piękna piękno nie tylko jest przyjemne dla oczu, ale także dla innych zmysłów, takich jak słuch, węch i dotyk. Uwielbiają tworzyć piękne rzeczy, eksplorować nowe style i tendencje, a także doceniać sztukę i architekturę. Ich otwartość na zmysłowe doznania pomaga im cieszyć się każdą chwilą i doceniać piękno, które otacza ich na co dzień. Dlatego, gdy czują się zmotywowani, stawiają sobie za cel wymagające projekty, które pozwolą im wyrazić swoją kreatywność i estetykę. 

14. Jedzenie – Czerpie przyjemność z delektowania się posiłkami.  

    • Jego pasją jest eksplorowanie różnych smaków i gotowanie pysznych potraw. Uwielbia zapraszać przyjaciół i rodziny do swojego domu na wykwintne kolacje. Chętnie sprawia innym przyjemność poprzez serwowanie im smacznych i urozmaiconych dań. Jest świadomy, że zdrowe odżywianie ma kluczowe znaczenie dla dobrego samopoczucia i trybu życia, dlatego stara się łączyć smak i wartości odżywcze przy każdym posiłku. Motywator Jedzenie ceni sobie także wartość kulturową posiłków i chce odkrywać i przyswajać tradycyjne potrawy różnych krajów i regionów.

15. Aktywność fizyczna – Pragnie wysiłku fizycznego i ma motywację do ćwiczeń fizycznych.

    • Człowiek czujący się zmęczony i ospały może rozważyć korzyści, jakie niesie za sobą aktywność fizyczna. Osoba ta powinna pomyśleć o tym, jak dobrze może się poczuć po treningu, osiągając poczucie spełnienia i satysfakcji. Jej organizm przyswoi większą ilość tlenu, a wydzielane endorfiny podczas wysiłku pomogą jej poczuć się szczęśliwszą i bardziej zrelaksowaną. Warto pamiętać, że regularne ćwiczenia mają pozytywny wpływ na zdrowie i pozwalają uniknąć wielu chorób. Bezpieczne i systematyczne trenowanie stanowi drogę do długotrwałego utrzymania dobrego stanu zdrowia. Dlatego warto zrobić głęboki oddech i podjąć pierwszy krok w kierunku zdrowia i szczęścia!

16. Spokój – ceni spokojne, beztroskie życie.

    • Marzy o tym, aby mieć czas na relaks, na spokojne spacery, medytacje i kontemplacje. Chce unikać sytuacji konfliktowych i niepokojących, szuka harmonii w swoim otoczeniu. Motywuje go potrzeba bezpieczeństwa emocjonalnego i braku presji czasowej. Często pracuje nad radzeniem sobie ze stresem i negatywnymi emocjami, aby zachować spokój i równowagę w swoim życiu. Zależy mu na dobrych relacjach z bliskimi, z którymi może dzielić się spokoju i harmonii, jakie odczuwa. 

Ocena intensywności motywatorów:

Każda z potrzeb ma dwa bieguny, dwie skrajności. To oznacza, że przy niskim wskaźniku danego motywatora  jest mała szansa na działanie albo że zrealizujemy całkiem inną potrzebę niż osoba, u której dany motywator występuje  w dużym natężeniu.

Kodowanie kolorami:

W celu określenia natężenia motywatora stosuje się trzy kolory. Żółty pokazuje dany motywator jako neutralny dla nas, niebieski wskazuje odchylenie w kierunku tego, co nas słabo motywuje, a zielony oznacza wzmocnione natężenie danego motywatora. Warto się temu przyjrzeć i mieć świadomość tego ,że niektóre miejsca wybieramy ze względu na spokój, a ktoś inny będzie poszukiwał większej ilości doznań, żeby nie narzekać na nudę. Osoby z większym wskaźnikiem motywatora „spokój” będą poszukiwały kameralnych miejsc, by nie czuć przebodźcowania, bo to wywołuje u nich stres. Natomiast osoby poszukujące ruchu, rywalizacji czy ekstrawertyzmu nie będą zmotywowane do działania w miejscu, które je „usypia”.

Przy motywatorze „porządek” osoby o wysokim wskaźniku będą miały dużą potrzebę odgruzowywania przestrzeni, źle będą funkcjonować przy kimś dla kogo wskaźnik tego motywatora jest niski i potrafi pracować w tzw. twórczym nieładzie.

Mamy skłonność wybierać osoby o podobnych wskaźnikach motywacyjnych, ale nie zawsze się to udaje. Różne pragnienia i wartości bywają wtedy źródłem dużych nieporozumień. Wtedy osobom o odmiennych postawach trudno się dogadać w życiu zawodowym i prywatnym.

Konsekwencje nierównowagi motywacyjnej:

Znajomość swoich motywatorów jest przydatna, gdy chcemy się zmobilizować do spraw dla nas trudnych. Jeśli motywator „ aktywność  fizyczna” jest u nas niski, to możemy go połączyć z tym, co nas motywuje, np. kontakty społeczne. Potrzeba budowania relacji, chęć porozmawiania z kimś może być dla nas motorem napędowym, by uprawiać sport pomimo niskiego wskaźnika aktywności fizycznej.

Wykorzystywanie motywatorów dla osobistego rozwoju:

Odkrycie swoich predyspozycji jest korzystne, bo możemy je przekształcić w mocne strony. Dzięki rozpoznaniu swoich motywatorów  zyskujemy też świadomość, nad czym możemy popracować i co jest naszą słabszą stroną.

Zrozumienie naszych unikalnych motywatorów jest kluczowe w poszukiwaniu motywacji do działania. Poprzez poznanie 16 potrzeb, które napędzają naszą motywację, uzyskujemy cenne spojrzenie na nasze pragnienia i wartości. Ta wiedza daje nam możliwość wykorzystania naszych motywatorów do osobistego i zawodowego rozwoju, co prowadzi do bardziej satysfakcjonującego i udanego życia.